In de medische wereld wordt internationaal veel gebruikgemaakt van medische terminologie, het geheel aan termen van het medische vakgebied. Deze medische termen stammen voor een groot deel uit het Latijn, hoewel ook een groot aantal Griekse termen gangbaar zijn. Op deze manier is de medische terminologie een eigen medische ‘taal’ geworden die het mogelijk maakt dat artsen, verpleegkundigen en andere (para)medici elkaar kunnen ‘verstaan’, ongeacht welke moedertaal zij spreken.

Voorbeeld medische terminologie

Een voorbeeld van een term uit de medische terminologie is het begrip ‘artritis’, dat de medische vakterm is voor gewrichtsontsteking – immers ‘artro’ heeft betrekking op de gewrichten en het achtervoegsel ‘-itis’ verwijst naar een ontsteking. Vakgenoten weten dus bij het gebruik van de term ‘artritis’ exact over welke aandoening ze het hebben, zodat misverstanden over ziekten en medicatie worden voorkomen.

Synoniemen medische terminologie

Bij medische terminologie spreekt men ook wel eens van ‘medisch jargon’, ofwel de vaak (voor leken) onbegrijpelijke vaktaal die alleen wordt gebezigd in de medische wereld. Daarbuiten kunnen dezelfde begrippen of uitdrukkingen geen of een andere betekenis hebben. Sommige van deze uitdrukkingen noemt men ook wel ‘potjeslatijn’, dat refereert aan het geleerd aandoende, maar vaak slecht toegepaste Latijn, dat vroegere apothekers en drogisten op hun potten en flessen plakten. Denk bijvoorbeeld aan ‘aqua rosa’ voor rozenwater en ‘sulphur depuratum’ voor poederzwavel.

Woordenboeken met medische terminologie

Er zijn diverse woordenboeken op de markt met een uitgebreide lijst met verklaringen van de medische terminologie. Een aanrader is zeker het Zakwoordenboek der geneeskunde van Coëho, met maar liefst 40.000 medische termen.

Dit online medisch woordenboek kan je echter ook al een eind op weg helpen met het ontcijferen en ‘vertalen’ van medische termen naar begrijpelijke taal.

Voor en achtervoegsels medische terminologie

Om de medische terminologie beter te begrijpen moet je vaak de term opdelen in kleinere onderdelen. Hierbij zul je vaak voorvoegsels en achtervoegsels ontdekken die regelmatig terugkomen. Het begrijpen van deze voor- en achtervoegsels geeft al snel meer inzicht in de terminologie. Hieronder staan veelgebruikte voor- en achtervoegsels op een rij.

Voorvoegsels in de medische terminologie

Voor mobiel: schuif naar links en rechts

retro-achter, achterwaartsretroflexieachteroverknikking
ante-voor, voorwaartsanteversievoorover kantelen, bijv. van het bekken
sub-ondersubcutaanonder de huid
post-naposttraumatischna een trauma, t.g.v. een trauma
pre-voorpreventiefvoorbehoedend
peri-om, rondomperiarthritisontsteking rondom een gewricht
poly-veel, dikwijlspolyartritisonsteking van meer dan één gewricht
oligo-weinig, geringoligurieverminderde urine-afscheiding
extra-buiten,uitextra-articulairbuiten de gewrichten gelokaliseerd
intra-binnen, inintra-articulairbinnen de gewrichten gelokaliseerd
inter-tusseninterventietussenkomst
supra-boven, oversupraclaviculairboven het sleutelbeen
infra-onder, benedeninfra-orbitalisonder de oogkas
hypo-verminderd, verlaagdhypotonieverminderde spierspanning
hyper-vermeerderd, verhoogdhypertonieverhoogde spierspanning
dys-slecht, verkeerddyscalculieverminderde rekenvaardigheid
anti-tegenantidepressivumgeneesmiddel met depressie-bestrijdende werking
a-, an-niet, zonder, on-abacterischvrij van bacteriën

Achtervoegsels in de medische terminologie

-itisontstekingartritisgewrichtsontsteking
-oseziekte, aandoeningartrosegewrichtsaandoening
-oma, -oomgezwelmelanoomgezwel uit pigmentcellen in moedervlekken
-scooponderzoeksinstrumentendoscoopinstrument om lichaamsholten en inwendige kanalen te onderzoeken
-ectomieuitsnijdentonsillectomieoperatieve verwijdering van de amandelen
-resectieverwijderingapendix-resectieoperatieve verwijdering van de blindedarm

Overigens is deze lijst met voor- en achtervoegsels bij lange na niet volledig! De informatie is bedoeld om je een klein beetje wegwijs te maken in het ontcijferen van medische termen en begrippen.

Medische zakwoordenboeken