Endometriose: 1 op de 10 vrouwen heeft het

medisch-blog

Endometriose is een chronische, maar goedaardige aandoening, waarbij het slijmvlies dat de baarmoederholte bekleedt (endometrium) groeit op plaatsen buiten de baarmoeder. De belangrijkste klacht die hierbij optreedt is een pijnlijke menstruatie (dysmenorroe), waarbij de pijn al aanwezig kan zijn voor het begin van de menstruatie, heviger wordt tijdens de menstruatie en vaak meerdere dagen aanhoudt. Vaak neemt de pijn met de leeftijd geleidelijk toe. Ook andere patronen van onderbuikklachten of klachten als vermoeidheid, slaapstoornissen of een onwel gevoel treden op.

De schatting is dat maar liefst 10% van de vrouwen klachten van endometriose vertoont. De klachten treden bijna uitsluitend op bij vrouwen tijdens de vruchtbare leeftijdsperiode; de aandoening houdt rechtstreeks verband met de menstruele cyclus. Endometriose komt daarom ook zelden of nooit voor bij meisjes vóór hun eerste menstruatie en verdwijnt geleidelijk en spontaan gedurende de menopauze.

Deskundigen vrezen dat nog veel meer vrouwen dan 1 op de 10 aan deze ziekte lijden zonder het te weten. Want niet elke patiënt heeft pijnklachten voordat ze erachter komt dat ze aan endometriose lijdt: veel vrouwen ontdekken pas dat ze het hebben als het niet lukt om zwanger te worden.

Endometriose: een moderne ziekte?

Op de vraag waarom zoveel vrouwen endometriose ontwikkelen bestaat geen eenduidig antwoord. Volgens sommige theorieën wordt de aandoening in verband gebracht met een veranderd voortplantingspatroon en de moderne levensstijl:

  • vrouwen menstrueren steeds vaker op jongere leeftijd
  • vrouwen hebben minder kinderen
  • vrouwen krijgen deze kinderen op latere leeftijd.

Het gevolg hiervan is dat de moderne vrouw aanzienlijk meer menstrueert dan in het verleden het geval was. Dit wordt als mogelijke oorzaak gezien voor het ontstaan van haarden met endometrium buiten de baarmoeder.

De invloed van voorbehoedsmiddelen op het ontwikkelen van endometriose is niet bekend. Het is waarschijnlijk dat de pil een positieve invloed heeft, aangezien de bloedingen bij pilgebruik meestal minder overvloedig zijn. Daarbij bestaat de mogelijkheid om de pil zonder onderbreking te gebruiken: amenstrueel pilgebruik, wat wil zeggen dat de menstruatie niet meer optreedt. Of deze methode beschermt tegen de ontwikkeling van endometriose is wetenschappelijk nog niet bewezen.

Milieu-invloeden zoals de verontreiniging van de natuur, toename van industrialisatie en giftige stoffen (dioxine) worden ook wel in verband gebracht met endometriose. Ook dit is echter niet wetenschappelijk bewezen.

Endiometriose komt overigens niet alleen voor bij het blanke ras. Er blijkt een verhoogd familiaal risico te bestaan, maar tot op heden is een erfelijke belasting nog niet aangetoond.

Lange diagnosetijd

Medischcontact.nl bericht op 4 oktober 2019, op basis van onderzoek door Moniek van der Zanden, dat de mediane tijd tussen ontstaan van klachten en het stellen van de diagnose meer dan 7 jaar is. De gemiddelde diagnosetijd staat volgens de Endometriose Stichting op 8,3 jaar. De mogelijke oorzaak voor deze lange diagnosetijd is volgens Dr. Maas (werkzaam als gynaecoloog bij het Academisch Ziekenhuis Maastricht) dat veel vrouwen met endometriose al voor het stellen van de diagnose vaak al de pil gebruiken, waardoor de klachten verminderd zijn. Veel patiënten hebben in al die jaren naast de huisartsen al vele andere specialisten gezien.

Tijdens de volgende landelijke dag over endometriose op 6 maart 2010 zal hieraan uitgebreid aandacht worden besteed.

Bronnen en literatuur


Gordts,S., Campo, R. & Norré, J. (2003). Zwanger worden… ook voor ons?: medische en psychologische adviezen over vruchtbaarheid. Tielt: Lannoo, Warnsveld: Terra.

Medischcontact.nl – “Diagnose endometriose meestal pas na jaren” – 04 oktober 2019