Acne

medisch-blog

Acne komt veel voor: tot 90% van de mannen en ca. 80% van de vrouwen heeft het ooit gehad, afhankelijk van de definitie ervan. Je zou het dus een ‘normaal’ verschijnsel kunnen noemen.

Hoe ontstaat acne?

Het heeft te maken met de toegenomen productie van androgenen (mannelijke geslachtshormonen) in de puberteit. Hierdoor neemt de talgproductie toe en ontstaan comedonen (meeeters) als gevolg van veranderingen in de huid (obstructie van de talgfollikels door hyperkeratinisatie). Een gesloten mee-eter heet ook wel ‘white-head’, een open mee-eter ‘black-head’. Verder verandert ook de samenstelling van de bacterieflora van de huid: propionibacterium acnes komt steeds meer voor in de talgklieren. Door allerlei processen verandert ook de talg van samenstelling waardoor ontstekingsreacties ontstaan en pustels (puistjes) optreden. Acne komt vooral voor tussen de 15 en 25 jaar en zit meestal op gezicht, rug, schouders en/of borst. De beleving van acne is niet altijd evenredig met de ernst: de ene mens lijdt er meer onder dan de andere. Er bestaan zeldzame ernstige vormen van acne, zoals acne conglobata en acne fulminans waarbij de behandeling afwijkt.

Niet effectie behandelingen

Voordat bij de huisarts wordt aangeklopt, is er vaak al het nodige geprobeerd door de patiënt zelf, meestal gaat het om niet werkzame methoden:

  • Het houden van een dieet zoals het vermijden van vet, varkensvlees of chocolade. Anderen eten juist veel komkommer en yoghurt om het bloed te “zuiveren” en zo het optreden van puistjes remmen. Het is niet aangetoond dat een dieet effect heeft: Er is geen reden om op dieet te gaan om de acne te verminderen.
  • UV straling, hierdoor kan de huid er beter uit gaan zien terwijl de acne kan verslechteren. Als gevolg van veranderingen in de huid valt de acne evnt. minder op.
  • Vrij verkrijgbare (drogisterij)-artikelen. Hiervan bestaan er zeer vele. Tot nu toe is van benzoylperoxide en salicylzuur vastgesteld dat ze effectief zijn bij acne. Methoden waarbij de huid bewerkt wordt, zoals met een ruwe washand, werken vaak averechts omdat ze juist ontstekingen kunnen veroorzaken.
  • Uitknijpen kan leiden tot vorming van littekens. Het gebruik van te veel zeep, gezichtsmassage of vochtige warmte kan ervoor zorgen dat al aanwezige acne gaat ontsteken. Niet doen dus.

Wat is wel effectief tegen acne?

  • Wassen met weinig zeep, hierna de huid droog deppen, niet wrijven. Gering gebruik van make-up die later weer moet worden verwijderd met water en zeep i.p.v. met speciale reinigingsmiddelen. Make-up op waterbasis heeft de voorkeur.
  • De puistjes niet uitknijpen.
  • De schoonheidsspecialist kan door quetschen mee-eters verwijderen. Behandeling met medicijnen werkt echter beter.
  • medicijnen
    Eerste keus middelen zijn doorgaans benzoylperoxide en salicylzuur. De huisarts kan, als dit niet blijkt te werken, andere middelen voorschrijven. Je moet je van tevoren bedenken dat de medicijnen tijd nodig hebben. Het duurt meer dan een maand voordat je resultaat kunt verwachten. Na zo’n 3 maanden kun je beoordelen of de therapie moet worden veranderd. De oorzaak voor de acne blijft ook tijdens de behandeling bestaan: als je stopt met het gebruik, kan de acne weer terugkomen. Verwijzing naar een dermatoloog is gelukkig zelden nodig. Middelen die gebruikt worden bij de behandeling van acne vulgaris zijn verder o.m. tretinoine, clindamycine- of erythromycine. Er is een anti-conceptiepil die ook een anti-androgene werking heeft waardoor acne kan afnemen.
  • Littekens behandelen: littekens en andere gevolgen op de huid door acne kunnen goed worden behandeld met een Dermapen Behandeling. In deze behandeling wordt de huid door het gebruik van kleine naaldjes (microneedling) gestimuleerd, wat de littekens en onvolkomenheden op de huid erg goed kan verbeteren.

Bronnen

De volgende bronnen zijn bij het samenstellen van dit stuk geraadpleegd:

  • NHG-standaarden voor de huisarts/red. GEHM Rutten, S Thomas Utrecht, Bunge 1993. pag. 39-47.
  • Farmacotherapeutisch Kompas 1997, medisch farmaceutische voorlichting van de Centrale Medische Pharmaceutische Commissie van de Ziekfondsraad.